ขนมลา หอยราก

ขนมลา บ้านหอยราก ปากพนัง

 

ขนมลา 

        ชื่อ ของขนมลา อาจจะไม่ค่อยคุ้นหูคุ้นตากับบุคคลโดยทั่วไปมากนัก เนื่องจากแปลกทั้งชื่อ และรูปแบบเพราะเป็นขนมพื้นบ้านของท้องถิ่น อาจจะรู้จักกันเพียงภาคใต้โดยเฉพาะ จังหวัดนครศรีธรรมราช แหล่งที่ทำขนมลากันมากตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งเป็นแหล่งที่มีชื่อเสียงรสชาติ ดี อร่อยที่สุด ปัจจุบันทำเพียงแห่งเดียวในประเทศไทยเท่านั้นคือ “ขนมลาบ้านหอยราก” ซึ่งปัจจุบันเรียกกันว่า ชุมชนศรีสมบูรณ์ เดิมชื่อ บ้านหอยราก อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช

ขนมลาเกิดขึ้นเมื่อใด ใครเป็นคนคิดทำขึ้น

ครั้ง แรก ไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัด ทราบแต่ว่าชาวบ้านปากพนังรู้จักทำขนมลาขึ้นใช้ในงานประเพณีสารทเดือนสิบของจ .นครศรีธรรมราช พร้อมกับการก่อตั้งอาณาจักตามพรลิงค์ ซึ่งในงานประเพณีสารทเดือนสิบของจังหวัดนครศรีธรรมราชจะต้องจัดหมรับไปทำบุญ ที่วัดในแรม 15 ค่ำเดือน 10 ซึ่งเป็น “วันสารท” หัวใจสำคัญของหมรับ ในพิธีงานบุญสารทเดือนสิบจะต้องมีขนม 5 อย่าง คือ

1 ขนมลา เป็นสัญลักษณ์แทน แพรพรรณเครื่องนุ่งหม่

2 ขนมพอง เป็นสัญลักษณ์แทน แพ สำหรับบุรพชนผู้ล่วงลับใช้ล่องข้ามห้วงมหรรณพ

3.ขนมกง(ขนมไข่ปลา) เป็สัญลักษณ์แทนเครื่องประดับ

4.ขนมดีซำ เป็นสัญลักษณ์แทนเงิน เบี้ยสำหรับใช้สอย

5.ขนมบ้า เป็นสัญลักษณ์แทนลูกสะบ้าสำหรับบุรพชนจะได้เล่นสะบ้าในวันสงกรานต์

ทำไม จึงเรียกขนมลา

        ขนม ลาชื่อนี้น่าจะเรียกตามกรรมวิธีการทำ เพราะทุกครั้งที่โรยแป้งลงกระทะ จะต้องทาน้ำมันผสมไข่แดงทุกครั้งเพื่อไม่ให้แป้งติดกระทะนั่นเอง การทาน้ำมัน ภาษาถิ่นภาษาใต้เรียกว่า “ลามัน” คนใต้เรียกสั้นๆว่า” ขนมลา” นั่นเอง หากมีผู้สนใจในเรื่องนี้อย่างจริงจังก็ขอเชิญไป ชม ชิม ลิ้มลองรสชาติของขนมลาได้ในช่วงเทศกาลเดือนสิบ 

ปัจจุบันได้มีการแปรรูป ขนมลาบ้านศรีสมบูรณ์(บ้านหอยราก) เป็นหลายรูปแบบเช่น นำมาโรยน้ำตาลทรายไปตากแดดเก็บไว้รับประทานหรือม้วนยาวๆ จากกระทะร้อนๆ เรียกว่าลางู สำหรับการแปรรูปขนมลาผลิตออกจำหน่ายไปหลายชนิดนั้น ไม่ได้ใช้แป้งข้าวเจ้ากับข้าวเหนียว แต่ได้ใช้แป้งมันผสมกับแป้งข้าวเจ้าสำเร็จรูปใส่น้ำผึ้ง น้ำตาลทราย แปรรูปออกมาเป็นขนมลาหน้าหมูหยอง ขนมลาอบตะไคร้ เป็นต้น

ประวัติ ขนมลา

         เกิดขึ้นเมื่อใด ใครเป็นคนคิด ทำขึ้นเป็นครั้งเมื่อใด ไม่มีหลักฐานปรากฏเป็นที่แน่ชัด แต่สันนิฐานว่าน่าจะเป็นร้อยๆปี แต่จากการเล่าสืบทอดกันมาจากการไปสอบถาม ได้มีการเล่าว่าในอดีตเปรตที่ได้ตายไปแล้วได้มาเข้าฝันว่าตั้งแต่ตายไปแล้วทุกข์ทรมานมาก หนาวก็หนาว เสื้อผ้าไม่มีใส่ อาหารการกินก็กินไม่ได้ ไม่มีอาหารที่จะกินได้ ขอให้ลูกหลานผู้ที่ยังมีชีวิตอยู่ช่วยทำอาหาร ผลิตอาหาร ออกแบบส่งส่วนบุญไปให้หน่อย หลังจากนั้นในความฝันเปรตจึงบอกวิธีทำขนมลาให้ จนรุ่งเช้าได้มาทดลองทำ จนเกิดเป็นขนมลาเส้นเล็กๆเท่าเส้นด้าย เป็นผืนๆ แผ่นๆใช้แทนผ้าห่ม เครื่องนุ่งห่ม ได้มาจนถึงทุกวันนี้

       
        แต่สมันก่อนใช้กะลามะพร้าวใส่ทอดขนมลา เพราะสมัยก่อนยังไม่มีกระป๋องที่ใช้ใส่แป้งลาเพื่อใช้ในการทอดเหมือนสมัยนี้ และเเต่ก่อนการทำขนมลาของชุมชนบ้านหอยราก หรือบ้านศรีสมบูรณ์ ตำบลหูล่อง อำเภอปากพนัง จังหวัดนครศรีธรรมราช ในสมัยก่อนจะทำเฉพาะในช่วงเทศกาลงานบุญสารทเดือนสิบของชาวจังหวัดนครศรีธรรมราชเท่านั้น เเต่ปัจจุบันนี้มีการทำขนมลากันตลอดทั้งปี เพราะการทำขนมลากลายเป็นอาชีพหลักของชาวบ้านในชุมชนบ้านศรีสมบูรณ์(หอยราก)